Hướng dẫn phòng và kiểm soát lây nhiễm Covid-19 trong cơ sở khám bệnh, chữa bệnh

Ngày 23/7/2025, Bộ Y tế có Quyết định 2407/QĐ-BYT, Ban hành Hướng dẫn phòng và kiểm soát lây nhiễm COVID-19 trong cơ sở khám bệnh, chữa bệnh.

Đây là Hướng dẫn thay thế “Hướng dẫn phòng và kiểm soát lây nhiễm COVID-19 trong cơ sở khám bệnh, chữa bệnh” ban hành kèm theo Quyết định 2609/QĐ-BYT ngày 20/6/2023 của Bộ trưởng Bộ Y tế. Bộ Y tế yêu cầu các Ông, Bà: Chánh Văn phòng Bộ; Vụ trưởng, Cục trưởng các Vụ, Cục thuộc Bộ Y tế; Giám đốc các Bệnh viện, Viện trực thuộc Bộ Y tế; Giám đốc Sở Y tế các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương; Thủ trưởng Y tế Ngành chịu trách nhiệm thi hành.

Trong Hướng dẫn đã nêu rõ các biện pháp phòng và kiểm soát lây nhiễm gồm:

(1) Phát hiện sớm và cách ly kịp thời. Cần:  Sàng lọc triệu chứng hô hấp và yếu tố dịch tễ tại phòng khám truyền nhiễm hoặc khu tiếp đón của khoa Cấp cứu. Trường hợp nhẹ, không biến chứng, không có bệnh nền: hướng dẫn điều trị và cách ly tại nhà hoặc trạm y tế. Nếu phát hiện người nhiễm hoặc nghi nhiễm COVID-19 tại khoa lâm sàng: chuyển người bệnh vào buồng cách ly tạm thời của khoa để điều trị, tránh lây nhiễm cho người khác. Chỉ định xét nghiệm nhanh hoặc RT-PCR đối với người bệnh có suy hô hấp cấp tiến triển chưa rõ nguyên nhân hoặc người có triệu chứng nghi nhiễm COVID-19 kèm theo bệnh lý nền thuộc nhóm nguy cơ cao diễn biến nặng.

(2) Phòng ngừa theo nguy cơ lây truyền và sử dụng phương tiện phòng hộ cá nhân (PPE) Áp dụng các biện pháp phòng ngừa và lựa chọn phương tiện phòng hộ cá nhân (PPE) phù hợp theo mức độ nguy cơ lây truyền, bảo đảm nguyên tắc: an toàn – đúng mức nguy cơ – đúng quy trình kỹ thuật, cụ thể như sau: Phòng ngừa chuẩn: Áp dụng cho người bệnh có nguy cơ lây nhiễm thấp, không thực hiện các thủ thuật tạo khí dung. Nhân viên y tế mang khẩu trang y tế và găng tay khi tiếp xúc với máu, dịch tiết cơ thể hoặc bề mặt có nguy cơ ô nhiễm. Phòng ngừa tăng cường theo đường lây truyền (giọt bắn, không khí, tiếp xúc): Áp dụng đối với người bệnh có nguy cơ lây nhiễm cao, đặc biệt khi thực hiện các thủ thuật tạo khí dung (như hút đờm, thở máy, nội soi hô hấp…). Nhân viên y tế sử dụng khẩu trang N95 (hoặc tương đương), kính bảo hộ hoặc mặt nạ chắn giọt bắn, áo choàng, găng tay. Khuyến khích người bệnh và người nhà người bệnh mang khẩu trang trong thời gian có mặt tại cơ sở khám bệnh, chữa bệnh. Tuân thủ nghiêm quy trình sử dụng, tháo bỏ và xử lý PPE đúng kỹ thuật và đúng nơi quy định, nhằm ngăn ngừa lây nhiễm chéo và hạn chế ô nhiễm môi trường.

(3) Bảo đảm thông khí tại khu vực khám và điều trị người bệnh: Buồng khám và điều trị người mắc hoặc nghi mắc COVID-19 bảo đảm thông khí tự nhiên hoặc cơ học, tối thiểu 12 lần trao đổi khí/giờ. Nếu không có hệ thống thông khí cơ học, cần mở cửa sổ, cửa ra vào để tăng cường thông khí tự nhiên. Luồng khí thải từ các buồng này phải được dẫn ra khu vực thông thoáng, ít người qua lại, hạn chế tối đa nguy cơ lây nhiễm. Tăng cường thông khí tại các khu vực nguy cơ cao như khoa cấp cứu, phòng thủ thuật, khu vực điều trị người bệnh hô hấp….

(4) Tăng cường vệ sinh tay: Thực hiện theo Hướng dẫn vệ sinh tay trong các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh tại Quyết định 3916/QĐ-BYT. Trang bị đầy đủ dung dịch sát khuẩn tay nhanh tại khu vực khám bệnh, buồng bệnh, khu vực công cộng. - Tăng cường giám sát, nhắc nhở nhân viên y tế, người bệnh và khách thăm thực hiện vệ sinh tay đúng quy định.

(5) Vệ sinh, khử khuẩn môi trường : Thực hiện theo Hướng dẫn vệ sinh môi trường bề mặt trong các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh tại Quyết định 3916/QĐ-BYT ngày 28/8/2017 của Bộ Y tế về việc phê duyệt các hướng dẫn kiểm soát nhiễm khuẩn trong các cơ sở khám chữa bệnh.  Tăng cường giám sát việc thực hiện vệ sinh, khử khuẩn tại khu vực có nguy cơ cao và bề mặt tiếp xúc thường xuyên.

(6) Phòng ngừa với người bệnh có nguy cơ cao Người bệnh có bệnh nền nặng, suy giảm miễn dịch, đang điều trị ung thư, lọc máu...: Điều trị tại khu riêng biệt (nếu có); hạn chế tiếp xúc, di chuyển; tuân thủ nghiêm ngặt về vệ sinh tay, hô hấp, sử dụng khẩu trang và vệ sinh cá nhân.

(7) Đào tạo và giám sát tuân thủ kiểm soát nhiễm khuẩn: Đào tạo định kỳ hằng năm cho nhân viên y tế và sinh viên thực tập. Tăng cường kiểm tra, giám sát việc tuân thủ các biện pháp kiểm soát nhiễm khuẩn; kịp thời chấn chỉnh và khắc phục hạn chế sau giám sát.

Toàn văn Hướng dẫn xem tại đây

Liên tục tiếp nhận bệnh nhân đột quỵ, khuyến cáo của bác sĩ

Y tế - Giáo dục 29/07/2025

Cứu chữa bệnh nhân đột quỵ là cuộc chạy đua với thời gian, bệnh nhân cần được đưa đến bệnh viện sớm nhất có thể. Bác sĩ khuyến cáo người dân cần nâng cao nhận thức về căn bệnh nguy hiểm này.Theo thống kê của Bệnh viện Hữu nghị Việt Nam – Cuba Đồng Hới, chỉ trong 6 tháng đầu năm 2025, đơn vị tiếp nhận 835 trường hợp bệnh nhân đột quỵ. Trong đó, có 515 ca đột quỵ nhồi máu não, 320 ca đột quỵ xuất huyết não.Bệnh viện Hữu nghị Việt Nam – Cuba Đồng Hới tiếp nhận nhiều trường hợp đột quỵ.Trước đó, bệnh viện nhận tin báo ông N.V.H. (SN 1958, trú xã Bố Trạch, tỉnh Quảng Trị) có dấu hiệu đột quỵ cần hỗ trợ. Cán bộ y tế nhanh chóng có mặt thực hiện sơ cấp cứu và đưa người bệnh tới viện. Tiến hành thăm khám, bác sĩ chẩn đoán bệnh nhân bị đột quỵ nhồi máu não. Sau hội chẩn, bệnh nhân được chỉ định dùng thuốc tiêu sợi huyết để điều trị.Mới đây, ông Đ.T.P. (SN 1977, trú phường Đồng Hới, tỉnh Quảng Trị) có triệu chứng bất thường trong quá trình làm việc và được đồng nghiệp đưa tới bệnh viện. Sau thăm khám, bác sĩ nhận định ông P., bị tắc động mạch não giữa. Bác sĩ chỉ định sử dụng phương pháp tiêu sợi huyết và kéo huyết khối cơ học để tái thông mạch máu bị tắc."Bưng ly nước lên uống thì miệng khó điều khiển, nước chảy nửa trong, nửa ngoài. Đồng nghiệp thấy thế nghĩ ngay tôi bị tai biến nên đưa tới bệnh viện. May rằng chỉ hơn 20 phút đã có mặt tại viện, được thăm khám và chữa trị ngay", anh P. chia sẻ.Theo bác sĩ Hoàng Minh Huy, Khoa Hồi sức tích cực – Chống độc, Bệnh viện Hữu nghị Việt Nam – Cuba Đồng Hới, đây là 2 trong số những trường hợp bệnh nhân may mắn được đưa tới bệnh viện kịp thời. Từ lúc bệnh nhân khởi phát bệnh đến lúc nhập viện khoảng 30 phút. Đây là khoảng "thời gian vàng" để chỉ định điều trị bằng tiêu sợi huyết. Sau điều trị, hiện những bệnh nhân này được cải thiện, hết tình trạng thất ngôn và có thể vận động, đi lại.Bác sĩ Nguyễn Đại Việt Đức, Trưởng Khoa Hồi sức tích cực - Chống độc cho biết, "giờ vàng" trong cấp cứu đột quỵ là khoảng thời gian tối ưu tính từ lúc khởi phát triệu chứng đến khi người bệnh được can thiệp điều trị với 2 mốc quan trọng.Cụ thể, trong 4,5 giờ đầu, người bệnh có thể được điều trị bằng thuốc tiêu sợi huyết tĩnh mạch. Trong 6 giờ đầu, nếu tắc mạch lớn, bệnh nhân có thể được kéo huyết khối cơ học (can thiệp nội mạch).Nếu được đưa đến viện trong 'thời gian vàng", bệnh nhân có thể được chỉ định điều trị bằng thuốc tiêu sợi huyết tĩnh mạch hoặc kéo huyết khối cơ học.Bệnh nhân càng đến sớm, khả năng cứu sống và phục hồi càng cao. Nếu đến muộn, vùng não bị tổn thương khó có thể phục hồi, để lại hậu quả nặng nề hoặc tử vong. Nhưng theo thống kê, chỉ có khoảng 23,5% bệnh nhân được đưa đến viện trước 4,5 giờ và khoảng 32% đến viện trước 6 giờ."Qua tiếp nhận và khảo sát cho thấy, nhận thức của người dân về vấn đề đột quỵ còn chưa cao. Nhiều trường hợp phát hiện bệnh rồi nhưng vẫn để ở nhà, sử dụng các biện pháp như chích máu đầu ngón tay, sử dụng biện pháp dân gian, mẹo truyền miệng... Hậu quả là bệnh nhân được đưa đến muộn, không được điều trị kịp thời. Bệnh nhân rơi vào hôn mê sâu, liệt nửa người, để lại di chứng nặng nề hoặc tử vong. Đây là điều rất đáng tiếc, bởi nếu được đưa đến sớm chỉ vài giờ, cơ hội sống và hồi phục của bệnh nhân là rất cao", bác sĩ Đức chia sẻ.Bác sĩ Đức cho rằng, cứu chữa bệnh nhân đột quỵ là cuộc chạy đua với thời gian. Mọi người cần nâng cao nhận thức về chứng bệnh này. Nếu có biểu hiện mất thăng bằng; đau đầu dữ dội; một bên mặt bị méo, nhân trung lệch, không cười đều; một bên tay hoặc chân yếu, tê bì, không nhấc lên nổi cùng với nói líu lưỡi, nói không rõ, khó hiểu hoặc không nói được... cần liên hệ cấp cứu nhanh chóng. Cùng với đó người dân cần thăm khám sức khỏe định kỳ để sớm phát hiện nếu có bệnh để có phương án điều trị.Nguồn: Suckhoedoisong.vn